data publikacji: 2024-04-16
autor artykułu: Milena Stasiak
2024.04.15. wniosek POROZUMIENIA ŚRODOWISK LOGOPEDYCZNYCH ws. wynagrodzeń logopedów w ramach aktualizowanej tabeli współczynników pracy
15 kwietnia 2024 r. został wysłany do Wiceministra Zdrowia, p. Marka Kosa, wniosek POROZUMIENIA ŚRODOWISK LOGOPEDYCZNYCH
w sprawie:
zapewnienia logopedom wynagrodzeń w ramach aktualizowanej tabeli współczynników pracy stanowiącej załącznik do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2139) podczas procedowania obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33) (ZDR01N).
pobierz: 2024.04.15. wniosek PŚL do Ministerstwa Zdrowia.pdf [247.3Kb]
W związku z pracami prowadzonymi w ramach Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33) (ZDR01N) "Porozumienie Środowisk Logopedycznych", które tworzą: Polski Związek Logopedów, Polskie Towarzystwo Logopedyczne, Porozumienie Środowisk Akademickich i Ogólnopolski Ruch ,,Protest Logopedów", wnosi o wprowadzenie w załączniku do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j.: Dz. U. z 2022 r., poz. 2139) zmian w części tabeli "Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku" w pkt 2, 5 i 6 poprzez nadanie tym punktom następującego brzmienia (wyróżniono dodany fragment tekstu):
1) pkt 2 - „Farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, psycholog kliniczny, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1, 3, 4 posiadający wyższe wykształcenie na poziomie magisterskim i specjalizację; logopeda posiadający wyższe wykształcenie na poziomie magisterskim na kierunku albo w specjalności logopedia, który ukończył studia podyplomowe specjalizacyjne z zakresu neurologopedii lub surdologopedii, albo logopeda posiadający wyższe wykształcenie na poziomie magisterskim i ukończone studia podyplomowe z logopedii, który ukończył studia podyplomowe specjalizacyjne z zakresu neurologopedii lub surdologopedii, albo osoba, która posiada tytuł specjalisty w dziedzinie neurologopedii lub surdologopedii; pielęgniarka z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem magister położnictwa z posiadaną specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia";
2) pkt 5 - "Farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, pielęgniarka, położna, technik elektroradiolog, psycholog, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1-4 posiadający wyższe wykształcenie na poziomie magisterskim; logopeda posiadający wykształcenie wyższe na poziomie magisterskim na kierunku albo w specjalności logopedia, albo logopeda posiadający wyższe wykształcenie na poziomie magisterskim i ukończone studia podyplomowe z logopedii; pielęgniarka, położna posiadająca wyższe wykształcenie (studia I stopnia) i specjalizację, albo pielęgniarka, położna ze średnim wykształceniem i specjalizacją";
3) pkt 6 - "Fizjoterapeuta, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, technik elektroradiolog, logopeda, inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1-5 posiadający wyższe wykształcenie na poziomie studiów I stopnia; fizjoterapeuta, ratownik medyczny, technik analityki medycznej, technik elektroradiolog posiadający średnie wykształcenie albo pielęgniarka albo położna posiadająca średnie wykształcenie, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia".
"Porozumienie Środowisk Logopedycznych" wyraziło poparcie dla obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33) (ZDR01N). Postulowane przez ,,Porozumienie Środowisk Logopedycznych" zmiany zostały naniesione w tabeli współczynników pracy w brzmieniu nadanym przez obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33) (ZDR01N) i stanowią załącznik do wniosku „Porozumienia Środowisk Logopedycznych" z dnia 28 listopada 2023 r. do Prezydium Komisji Zdrowia (w załączeniu).
"Porozumienie Środowisk Logopedycznych" zwraca się z wnioskiem o pozytywne zaopiniowanie przez Ministerstwo Zdrowia zmian, o które wnosi "Porozumienie Środowisk Logopedycznych", oraz ich uwzględnienie w trakcie prac nad zmianami nad przedmiotową ustawą.
UZASADNIENIE
Zgłoszony przez "Porozumienie Środowisk Logopedycznych" wniosek o wprowadzenie zmian w tabeli współczynników pracy, stanowiącej załącznik do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (dalej jako: "Tabela współczynników pracy"), jest uzasadniony, a prowadzenie prac nad obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33) (ZDR01N) stanowi właściwy moment do wprowadzenia zmiany postulowanej przez środowisko logopedów.
Zaproponowana zmiana polega na dodaniu nazwy zawodu logopedy wraz z odpowiednim wykształceniem w Tabeli współczynników pracy, tj.:
1) w grupie 2 - logopedów posiadających wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku albo w specjalności logopedia, którzy dodatkowo ukończyli studia podyplomowe specjalizacyjne z zakresu neurologopedii lub surdologopedii oraz logopedów, którzy ukończyli studia wyższe, uzyskali tytuł magistra i ukończyli studia podyplomowe z logopedii oraz dodatkowo ukończyli studia podyplomowe specjalizacyjne z zakresu neurologopedii lub surdologopedii oraz osób, które posiadają tytuł specjalisty w dziedzinie neurologopedii lub surdologopedii;
2) w grupie 5 - logopedów posiadających wykształcenie wyższe na poziomie magisterskim na kierunku albo w specjalności logopedia, albo logopedów posiadających wyższe wykształcenie na poziomie magisterskim i ukończone studia podyplomowe z logopedii;
3) w grupie 6 - logopedów.
Takie brzmienie zmiany jest związane z koniecznością uwzględnienia różnych ścieżek kształcenia logopedów. Logopedzi mogą bowiem zdobyć wykształcenie z zakresu logopedii na dwa sposoby: (1) wykształcenie wyższe na poziomie magisterskim na kierunku albo w specjalności logopedia, (2) wykształcenie wyższe na poziomie magisterskim i ukończone studia podyplomowe z logopedii (te dwie grupy logopedów zostały ujęte w grupie 5 Tabeli współczynników pracy). Logopeda, który uzyskał wykształcenie w jeden z dwóch wymienionych sposobów może dodatkowo ukończyć studia podyplomowe specjalizacyjne z zakresu neurologopedii lub surdologopedii albo uzyskać tytuł specjalisty w dziedzinie neurologopedii lub surdologopedii (tych logopedów wymieniono w grupie 2 Tabeli współczynników pracy). Należy przy tym zauważyć, że z uwzględnieniem rodzaju wykształcenia opisano w Tabeli współczynników pracy zawód pielęgniarki i położnej, zaproponowany "opisowy" sposób zawodu logopedy nie jest więc rozwiązaniem nowym.
Jeżeli chodzi o merytoryczne uzasadnienie złożonego wniosku, to należy przede wszystkim wskazać, że regulacje dotyczące logopedów zawarte są m.in. w:
1) rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej (t.j.: Dz.U. z 2024 r., poz. 253), z którego wynika, że logopeda może udzielać świadczeń w ramach opieki długoterminowej - świadczenia takie są również świadczeniami zdrowotnymi finansowanymi ze środków publicznych;
2) rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r.
w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 357, z późn. zm.) w załączniku nr 1, zgodnie z którym porada logopedy jest specjalistycznym świadczeniem zdrowotnym (jeżeli jest udzielana w podmiocie leczniczym) i może być finansowana ze środków publicznych na zasadach określonych w przepisach prawa;
3) rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie specjalizacji
w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1771), zgodnie z którym neurologopedia oraz surdologopedia (leczenie i rehabilitacja mowy u osób głuchych i niedosłyszących) są dziedzinami mającymi zastosowanie w ochronie zdrowia.
Ponadto w ramach aktualnych przepisów dotyczących świadczeń gwarantowanych, które wskazują logopedę jako wymagany personel w oddziałach szpitalnych i rehabilitacyjnych, obecność logopedy wymagana jest na oddziałach: udarowym, otolaryngologicznym oraz neonatologicznym, a także na oddziałach rehabilitacyjnych , co wynika z:
1) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (t.j.: Dz.U. z 2023 r., poz. 870, z późn. zm.);
2) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych zakresu rehabilitacji leczniczej (Dz. U. z 2021 r., poz. 265, z późn. zm.), które zostało wydane na podstawie art. 31d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j.: Dz. U. z 2024 r., poz. 146).
Uwzględniając powyższe przepisy, świadczenia udzielane przez logopedów są świadczeniami zdrowotnymi i dlatego zawód logopedy powinien zostać wymieniony z nazwy w Tabeli współczynników pracy.
Należy przy tym podkreślić, że nieobjęcie zawodu logopedy ustawą z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1972, z późn. zm.) nie oznacza, że logopeda nie może zostać wprost wymieniony w Tabeli współczynników pracy. Po pierwsze, wspomniana ustawa, jak jej nazwa wskazuje, obejmuje tylko niektóre zawody medyczne. Po drugie, ustawa z dnia z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 991, z późn. zm.) w art. 2 ust. 1 pkt 2 stanowi, że osobą wykonującą zawód medyczny jest osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. Nie ma wątpliwości, że logopeda, który na mocy obowiązujących przepisów udziela świadczeń zdrowotnych w podmiotach leczniczych, jest w pracownikiem objętym ustawą z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. W Tabeli współczynników pracy logopedzi należą obecnie do kategorii „inny pracownik wykonujący zawód medyczny". W praktyce rodzi to pewne problemy przy stosowaniu przedmiotowej ustawy, bo w takim ujęciu kategorie zaszeregowania nie są dostosowane do posiadanych przez logopedów kompetencji. Zaproponowana zmiana ma uregulować istniejącą sytuację. Ponadto wyraźne wskazanie logopedów z nazwy ma istotne znaczenie dla prestiżu tego zawodu, jak również ma zwrócić uwagę na jego rolę w systemie opieki zdrowotnej.
Ministerstwo Zdrowia, przygotowując ustawę z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych, wskazało logopedę jako zawód medyczny. Jednak w wyniku prowadzonych w 2023 roku konsultacji wszystkie podmioty zaangażowane w procedowanie tej ustawy zgodziły się co do tego, że zawód logopedy ma charakter interdyscyplinarny i wymaga opracowania odrębnej ustawy. „Porozumienie Środowisk Logopedycznych" zyskało dla tej propozycji poparcie społeczne wszystkich środowisk parlamentarnych, a na końcowym etapie procesu legislacji ww. ustawy także Ministerstwa Zdrowia.
W opinii "Porozumienia Środowisk Logopedycznych" specyfika pracy logopedy, który wykonuje zadania tak samo określone jak dla zwodów medycznych, czyli profilaktykę, diagnozę i terapię, wymaga osobnej regulacji i dopiero w odrębnej ustawie dotyczącej zawodu logopedy zostanie dookreślone, czy świadcząc usługi w podmiotach leczniczych logopeda wykonuje zawód medyczny czy zawód mający zastosowanie w ochronie zdrowia, co nie zmienia faktu, że logopeda - jako zawód zaufania publicznego - powinien być godnie wynagradzany, a jego reprezentanci nie mogą być dyskryminowani w porównaniu do innych zawodów wykonujących świadczenia medyczne, które to zawody wymieniono z nazwy w Tabeli współczynników pracy.
Niezaprzeczalny jest fakt, że logopeda w systemie ochrony zdrowia jest niezbędny, gdyż jest jedynym specjalistą posiadającym kwalifikacje umożliwiające personelowi medycznemu skuteczne porozumiewanie się z pacjentem z zaburzeniami i zakłóceniami komunikacji oraz do postawienia diagnozy oraz rehabilitacji tych schorzeń i trudności w komunikowaniu się.
Polski Związek Logopedów w imieniu Porozumienia Środowisk Logopedycznych zgłosił potrzebę wymienienia z nazwy logopedów w Tabeli współczynników pracy przed pierwszym czytaniem obywatelskiego projektu o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, składając w tej sprawie wniosek z dnia 28 listopada 2023 r. Wniosek ten został przesłany do Prezydium Komisji Zdrowia, Komisji Finansów Publicznych oraz Posłów na Sejm Rzeczypospolitej. Ponownie wniosek ten przedstawiono na pierwszym posiedzeniu Podkomisji nadzwyczajnej w dniu 20 lutego 2024 r., a po raz kolejny na drugim posiedzeniu Podkomisji nadzwyczajnej w dniu 11 maja 2024 r.
W trakcie drugiego posiedzenia Podkomisji nadzwyczajnej otrzymaliśmy materiały przygotowane przez Ministerstwo Zdrowia (sygnatura DSW.050.5.2024.PJ), z którymi z uwagą się zapoznaliśmy.
Poza danymi z Raportu WHO: "Pracownicy sektora rehabilitacji w Polsce Raport z oceny 2022-2023" (Numer dokumentu: WHO/EURO:2023-7367-47133-69001 © World Health Organization 2023), który powstał także przy udziale reprezentantów Polskiego Związku Logopedów, nie mamy, niestety, obiektywnych danych liczbowych, dotyczących wymiaru zatrudnienia logopedów w podmiotach leczniczych, aczkolwiek szacunkowo liczba logopedów jest bardzo niewielka w porównaniu do innych zawodów funkcjonujących w systemie ochrony zdrowia.
Mamy nadzieję, że otrzymamy merytoryczne wsparcie pracowników Ministerstwa Zdrowia w opracowaniu ustawy o zawodzie logopedów. Projekt tej ustawy środowisko logopedów obecnie przygotowuje i konsultuje w powołanych zespołach reprezentujących różne środowiska pracowników naukowych oraz logopedów praktyków. Z uwagi na interdyscyplinarny charakter zawodu logopedy projekt ustawy wymagał będzie konsultacji międzyresortowych.
W zespole koordynującym prace nad projektem ustawy o zawodzie logopedy pracują:
- dr hab. prof. UMCS Jolanta Panasiuk,
- dr hab. prof. UW Anita Lorenc,
- mgr Małgorzata Gawryl,
- mgr Milena Stasiak.
Deklarujemy również gotowość do konsultacji w sprawie prac Ministerstwa Zdrowia dotyczących wypracowania wymaganych i posiadanych standardów uznawania kwalifikacji logopedów zatrudnionych w podmiotach leczniczych.
Zgłoszone w niniejszym piśmie postulaty popierają wszystkie liderki środowisk logopedycznych, które wchodzą w skład ww. zespołu.
Zwracamy się z wnioskiem o uwzględnienie zaproponowanej zmiany do ustawy, jak również z prośbą o uwzględnienie pozostałych postulatów wyrażonych w niniejszym piśmie.
Z wyrazami szacunku,
Przewodnicząca
Polskiego Związku Logopedów
Milena Stasiak
Załącznik:
Wniosek Porozumienia Środowisk Logopedycznych (z dnia 28.11. 2023 roku) do Prezydium Komisji Zdrowia SEJM RZ druk 33 w sprawie nowelizacji ustawy o wynagrodzeniach.
Otrzymują:
1. Adresat.
2. Szanowna Pani Poseł Elżbieta Gelert, Przewodnicząca Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk nr 33) (ZDR01N)
email: Elzbieta.Gelert@sejm.pl
3. Szanowna Pani
Krystyna Ptok, Przewodnicząca OZZPiP
email: przewodniczaca@ozzpip.pl
4. a/a.